Reserva da Biosfera da Unesco, (LIC) Lugar de Interese da Unión Europea, (ZEPA) Zona de Especial Protección das Aves, Rede Natura 2000, Zona Protección do Urso (Oso Pardo), ZEPVN Zona Especial Protección dos valois naturais, Reserva Nacional de Caza....

¿CANDO O PARQUE NATURAL?

jueves, 22 de abril de 2010

A crise chega ás pallozas

O inverno esnaquizou as cubertas e en Piornedo non hai noticias da Xunta

El País22/04/2010

Desde tempos de Fraga, a Xunta convocaba un concurso para reparar as cubertas de palla das pallozas de Piornedo. Era unha cita anual que non fallaba desde fai máis dunha década. Antes da primavera, co PP e co bipartito, entre febreiro e marzo, segundo os veciños, publicábase o anuncio. E como xa non queda moita xente que saiba teitar co colmo prensado de centeo as pallozas (un par de galegos que están asociados e un leonés de Balboa), Construccións Piornedo (a empresa dos dous socios) facíase co contrato sempre. Sempre ata este ano, precisamente o máis duro que sufriron Os Ancares nos últimos tempos.



Aínda que desde Vivenda aseguraron a este diario que "o trámite está en marcha", de momento, nin a empresa reparadora nin o resto dos veciños desta aldea de Cervantes lograron a mesma resposta. Avisaron da grave deterioración que presentaban as pallozas tras varios meses de ciclogénesis previstas e non anunciadas, e un día presentouse no lugar "un arquitecto", que eles supón "da Xunta", retratando co seu cámara os danos. Desde entón non obtiveron máis noticias.
Pero o tempo voa. En xullo hai que comprar a palla recentemente cultivada, e durante o verán, como moi tarde ata o mes de outubro, hai que repor con parches as enormes calvas e substituír unha boa cantidade de centeo que continúa no seu sitio pero está xa vello. Segundo Isolina Rodríguez, vogal da Asociación Cultural Teixeiro de Piornedo, agora "todas as pallozas teñen pingueiras", e as vigas centenarias de castiñeiro "están humedecidas".
José Alonso, un dos socios teitadores, conta que todos os anos recibían "uns 25.000 ou 26.000 euros" da Xunta para repor a palla que saíra voando das 14 pallozas que quedan en pé, ademais de palleiras e hórreos. Con isto compraban uns 7.000 quilos de palla de centeo "segada a man, ou con segadoras case manuais" en Astorga, unha cantidade que non alcanzaría nin para teitar de novo a superficie completa dunha palloza. En total, en Piornedo, entre casas e construcións accesorias, suman 7.000 metros cadrados de cubertas de centeo. Só unha das vivendas, a máis grande, ten xa 700 metros cadrados, cun grosor de medio metro de palla prensada.
Quizais por isto as reparacións, durante todos estes anos, "deixaron moito que desexar", critican os veciños. "Dicíanche 'chove?, porque se non chove non teitamos'. Cambiaban o mínimo, parches diminutos, e a verdade é que por parte da Administración nunca houbo control, a pesar de que Piornedo "é Ben de Interese Cultural".
Algúns veciños quéixanse de que se están usando puntas para fixar as ripias (tablillas transversais que forman unha trama, apoiadas nas terzas ou vigas) e que os cravos terminan abrindo a madeira. Ademais, a palla dos últimos tempos tampouco foi a mellor posible. A de Astorga é máis curta e máis branda que a galega, e polo tanto menos duradeira, pero en Galicia, segundo Alonso, tampouco hai campos de centeo tan grandes que produzan a cantidade que Piornedo precisa.
A mellor palla, a máis resistente, a que sempre se utilizou nos Ancares, era a que se cultivaba nos claros do monte, logo de queimar a maleza. Fai dous anos, sementouse no Incio centeo destinado precisamente á aldea prerromana de Cervantes, pero o intento fallou na fase da sega. "Non a cortaron no seu punto exacto de maduración", recorda o socio de Construccións Piornedo, que entón se desprazou ao municipio para comprobar a calidade da materia prima: "É cuestión de dez días, se non se sabe, pódese cortar ou moi verde ou pasada, e entón non vale para os teitos", explica José Alonso.
Despois hai que mallarla como toda a vida, a golpes e a man, porque de Astorga vén con bastante gran e se se coloca con el subirán os ratos a comerllo, roerán a palla e empezarán enseguida os problemas.
Na aldea non quedan máis que 30 persoas, e en breve, tras o peche xa anunciado do colexio de Donís, no que só estudan sete nenos, Piornedo promete ir a menos. A maioría das construcións xa non se usan como vivendas, senón para gardar os animais e a maquinaria agrícola. E turistas "non é que haxa moitos". "Temos mala sorte ultimamente", laméntase Isolina, propietaria, con Fuco Pérez, de Casa do Sesto, a única palloza museo.

10 comentarios:

  1. Estou farto de escoitalos sempre como choromiqueiras profesionais. A min non me teitan o tellado do meu edificio, e teño que gastar dos meus cartos en pintar a fachada.
    Algúns queren seguir aproveitándose da subvención eterna. Queren manter as pallozas sempre e cando sexa a conta dos organismos oficiais, como se eles non foran propietarios nin sentiran amor por algo herdado dun valor incalculábel.
    Dá noxo ler que as teñen abandonadas mentres agardan o maná. E alguén lles fai o xogo sen decatarse que é un conto chinés.
    Primeiramente que dean exemplo mantendo o que teñen se o aprezan, xunto co contorno. Despois será todo máis doado.

    ResponderEliminar
  2. É máis grave ver algún edificio de bloque que algún construtor ergueu sen permiso e contra toda lóxica, que unha palloza un pouco deteriordada pero recuperábel.
    O construtor da chafallada é un dos socios da nomeada empresa Construcciones Piornedo. Que el e outros estean reclamando restauracións, resulta surrealista.
    Vivir para ver.

    ResponderEliminar
  3. ^^ Boas Anonimo, unha cousa non ten que ver ca outra, o que poideran facer os constructores noutros campos poidera ser errado, mais as Pallozas son patrimonio de todos os galegos, é a nosa obligación a través da Xunta, é que os nosos no se esquezan, non pensas?

    ResponderEliminar
  4. Terracelta, non te mollas ren. ¿Que ten que ver o esquecerse da nosa cultura coa cara dura de que che amañen a casa con cartos de todos?. Para chegar a esa degradación na conservación, alguén pasou de todo no coidado do que é seu.
    Está xa moi sobado o das fotografías dos buratos para meter présa aos que soltan os cheques.
    ¿Que fan os políticos defensores da nosa cultura?. ¿Que fixeron os do bipartito de esquerdas perdendo catro anos na recuperación desas aldeas?. ¿Onde estaban e están os do BNG da zona e centrais defendendo un dos patrimonios culturais máis senlleiros da Galiza?. Si, seino. Un deles, un espabiladiño ao que lle deron un carguiño perralleiro en Santiago, deixou unha estrutura de formigón dunha vivenda abortada que serve de estandarte da imbecilidade.
    Algúns están mellor caladiños.

    ResponderEliminar
  5. Hola.
    La crisis no llega ahora a las pallozas. Hace años que estan en crisis por el abandono de sus dueños.

    ResponderEliminar
  6. Dá igual como se chama o partido que goberna ou que gobernou, o que nos interesa a todos os galegos é que as poucas pallozas que aínda quedan en pé non se perdan, e iso debemos pagalo entre todos os galegos, porque o rural morrese e con ela a nosa cultura. Seica non podemos cartos pra a sanidade, as estradas ou pra a xustiza? Porque coa nosa cultura deberia ser diferente?

    ResponderEliminar
  7. ¿Entre todos os galegos aínda sendo negocio só dalgúns?. Éntranme gañas de ir ao váter.

    ResponderEliminar
  8. Non é soamente negocio dalgúns, e a cultura de todos os galegos, o outro mais parece problemas personais.

    ResponderEliminar
  9. A auténtica vergonha é que os proprios galegos esqueceram um dos elementos mais importantes da nossa cultura arquitectónica.
    <parécemetambem incrivel que a malta lhe chame chorimiqueiros a esta gente que vive numha zona económicamente moi deprimida, um bloque de edificios é UMHA MERDA. É mais moitas administrações locais dam apoupos para a rehabilitaçom.
    Alem diso ancares nom é so Piornedo; há numerosísimas aldeias que nem accesos tenhem, os cortes de luz som constantes, nom há traída da auga nem alcantarilhado, os telefonos som do "trac rural" ¿internet, isso que é? gostaría-me ver a moitos pasar sequera medio mes de inverno a viver em Ancares e ainda dizer: "que arranjem eles as palhoças" desleigados...
    Ca mitade da maldita cidade da cultura tinhamos ancares coma umha patena e com bo nível de vida para os seus vecinhos...

    ResponderEliminar
  10. Pois ben poderia facelo iso que falas o Parque Natural, xá que manter unha zona protexida requere moitos cartos, ¡¡o que non se pode é facer pedir e pedir e non dar nada!!

    A xente dos Ancares quere mais inversions?

    Moi ben, pero tes que dar algunha cousa a cambio, e son pequenas restriccions en cousas como valados o caza, xá que o que pode ofrecer os Ancares é unha natureza increible, pero que está en regresión e por tanto debe protexerse.

    E certo, os Ancares non é so a Pallozas de Piornedo, soamente son o seu símbolo.

    ResponderEliminar