A Xunta oferta 356 prazas para mozos en casas rurais de Lugo

A Xunta de Galicia ofrecerá os próximos meses 356 prazas para mozas a prezos vantaxosos en varios establecementos de turismo rural da provincia, unha oferta na que se inclúe a posibilidade de realizar distintas actividades de tempo libre.

Esta iniciativa, que se enmarca no programa Xuventur —impulsado polas consellerías de Traballo  e Benestar e Cultura e Turismo—, desenvolverase todos os fins de semana de abril, maio e xuño, a excepción do próximo, que coincide con Semana Santa.

A delegada territorial da Xunta en Lugo, Raquel Arias, presentou este luns este programa turístico, que se dirixe a mozos de entre 18 e 35 anos de idade. Segundo indicou, participarán nesta iniciativa 34 establecementos rurais da provincia, todos eles asociados aos catro colectivos que subscribiron un convenio co Goberno galego para o desenvolvemento desta actividade: Aturmar, Rurancares, Serra do Courel e Lugosur.

Arias, que estivo acompañada polas responsables dos servizos provinciais de Xuventude e Turismo, Belén Casas e Pomba Vázquez, sinalou que estes negocios que se sumaron a Xuventur sitúanse ao longo de toda a provincia, nun total de 18 concellos.

Actividades
En devanditos locais ofertaranse distintas propostas lúdicas para o tempo libre, entre as que a delegada territorial da Xunta citou, a modo de exemplo, actividades de sendeirismo, piragüismo, 'paintball', tiro con arco, escalada, rutas en bicicleta de montaña, carreiras de orientación ou xogos de rol en vivo.

Raquel Arias indicou que o prezo das estancias será de 100 euros, un 25% menos se se presenta o Carné Xove, tras o que recalcou que ese custo é "entre un 50% e un 60% máis barato" que o prezo normal.

Segundo informou, por ese custo ofrécese, ademais do aloxamento e a manutención desde a noite do venres ata o mediodía do domingo, o transporte desde a casa de turismo rural ata o escenario de realización das actividades ofertadas e a cesión do material necesario para o seu desenvolvemento.

Obxectivos

Na presentación de Xuventur, Raquel Arias destacou que esta iniciativa se enmarca en dous "alicerces" na acción de goberno da Xunta: a oferta de alternativas de lecer para a mocidade e o desenvolvemento de políticas de promoción do turismo.

Neste sentido, indicou que un dos obxectivos do programa é facilitar que os jovenes "coñezan o patrimonio cultural, natural e etnográfico" da provincia, ademais de proporcionarlles a oportunidade de participar nunha proposta de lecer "saudable" e fomentar a educación ambiental.

Ademais, destacou que este programa contribuirá, por outra banda, a que os establecementos de turismo rural "teñan unha actividade destacable" en épocas "tradicionalmente bajs" en canto a niveis de ocupación. Tamén resaltou que ao "desestacionalizarse" este tipo de turismo "crearase emprego" tanto nos propios negocios participantes como no sector das empresas que ofertan actividades de turismo activo.

O programa arrinca na zona sur do 9 ao 11 de abrilNo fin de semana do trinque de Xuventur —do 9 ao 11 de abril—, ofertaranse prazas na Casa dá Aira e en casa Carlos, en Folgoso do Courel; A Salanova, na Pobra do Brollón; e Casa Reboiro, en Monforte. Ademais, de abril a maio tamén participarán locais de Trabada, Ribadeo, Cervo, Foz, Mondoñedo, Viveiro, Barreiros, Cervantes, Becerreá, Navia, Bóveda, O Incio, Taboada, Pantón e O Saviñao.

Inscricións

Para reservar praza hai que chamar aos teléfonos 981.95.70.57 ou 881.99.93.14. Tamén se aceptan solicitudes a través das páxinas web de Turgalicia ou Xuventude e na sede do servizo provincial de Xuventude, no edificio multiusos da Xunta en Lugo.

As flores máis madrugadoras da primavera

O cambio de estación chea de notas de cor as paisaxes do sur lucense

Unha incerta e tímida entrada do período primaveral trouxo ao sur lucense as primeiras mostras florais, un preludio do que será durante as próximas semanas unha explosión de cor e aroma. Esta é unha descrición dalgunhas das primeiras plantas que saíron á luz ao finalizar o inverno. Todas elas foron observadas e fotografadas na conca do Cabe e na serra do Courel.

Os narcisos dan estes días unha nota de cor en prados, zonas rochosas e marxes de camiños e ríos. Comprenden máis de corenta especies bulbosas -incluíndo os híbridos-, con flores moi rechamantes en forma de trompeta ou campá, cuxo cor vai do amarelo intenso ao branco pálido. 

Entre elas están o Narcissus bulbocodium ou narciso acampanado -en galego, amarelle-, cunha soa flor de gran tamaño e horizontal con respecto ao chan, e o Narcissus triandrus , -junquillos brancos en castelán e calzas do cuco en galego-, con flores colgantes en grupos de dous a catro, de cor branca amarelado. Son de menor tamaño pero máis aromáticas que as primeiras. Os bulbos son tóxicos, aínda que foron usados antigamente en medicamento.

ortiga fétida ou Lamium maculatum -en galego, chuchamel ou ortiga morta- é outra das especies que brotan nos bordos de camiños e lugares húmidos e sombríos. é unha planta pilosa non urticante que se caracteriza polo seu cheiro aromático e as súas flores diminutas de gran beleza. En Moreda do Courel cocíase para empregala como alimento dos porcos.

A celidonia menor ou herba das almorranas ( Ranunculus ficaria ) é unha das herbáceas que ven nas ribeiras do Cabe e noutras zonas húmidas e sombreadas. De pequeno porte, con follas brillantes en forma de corazón e flores hermafroditas solitarias de cor amarela. Usouse contra as hemorroides por ter propiedades vasoconstrictoras, reducindo a dilatación dos vasos sanguíneos e xa que logo a inflamación. Ao ter un alto contido en vitamina C nas súas follas, chegouse a utilizar contra o escorbuto nos animais. Fumaria. Nos bordos de camiños e beiravías crece de forma abundante a planta dos zapatitos, Fumaria officinalis (en galego, herba doa ou herba do fogo), que chega a alcanzar unha altura de 50 centímetros. As inflorescencias son de reducido tamaño -non superan o centímetro- e distribúense en forma de acios tubulares de cor rosa. Utilízase en infusións para regular a función hepática, como diurético e como laxante. Tamén se emprega para tratar determinados trastornos cardiovasculares e do sistema nervioso. O seu sabor é amargo debido á presenza de taninos. Ten un alto contido en alcaloides, polo que deben evitarse as doses altas pola súa toxicidade.

Violeta. A violeta é outra das plantas máis madrugadoras, anticipándose á entrada da primavera. Pódense observar nas beiras dos ríos, en bosques de frondosas e zonas húmidas con chans moi acedos. Viólaa palustris e Viólaa odorata figuran entre as variedades máis abundantes. A diferenza está no perfume que desprende a segunda, que a fai ser moi apreciada en perfumería e como aromatizante de caramelos. Estas plantas teñen varios usos medicinais, sobre todo para as afeccións respiratorias e do aparello dixestivo. En doses elevadas actúan como sedantes e tamén poden producir vómitos.

Unha das primeiras plantas que florecen en zonas altas tras os fríos invernais é a chamada dente de can ( Erythronium dens-canis , dente de can en galego). A que figura nesta páxina foi localizada na serra do Courel e máis concretamente no Alto dá Golada, nas proximidades da Seara, a 1.100 metros de altura. O nome débese á forma do bulbo, moi similar ao dun dente de can, do que sae un talo que non supera os 30 centímetros de altura e está formado por dúas follas opostas de cor verde escuro e con manchas pardas. O talo culmina nunha soa flor solitaria de gran beleza e intenso colorido. Cando os pétalos se abren deixan ao descuberto os órganos reprodutores masculino e feminino, formados polos estambres e o pistilo. O seu hábitat áchase a partir dos mil metros de altura, en claros de bosques ou sotobosques e pasteiros con con substrato acedo. Chaveira. Tamén aparece nesta época do ano a chaveira ou herba do gando ( Helleborus foetidus ) que abunda na serra do Courel e zonas limítrofes. Esta planta perenne, de gran beleza e extremadamente tóxica, alcanza unha altura duns 80 centímetros. 

Posúe unhas curiosas flores en forma de cunca, dunha cor verde amarelado, e desprende un cheiro penetrante e desagradable. En castelán coñécella como a herba dos ballesteros, xa que antigamente utilizábase para envenenar frechas e dardos. Un dos seus compoñentes activos é a eleborina, que actúa como violento purgante e pode causar graves problemas cardíacos. Foi utilizada no medicamento caseiro para a debilidade cardíaca, o estreñimiento e a eliminación de lombrigas intestinais, e externamente para as dores reumáticos e as afeccións da pel. No gando tamén se utilizou para combater o escorbuto, aínda que se di que houbo casos de intoxicacións en persoas que beberon o leite das reses que a comeron. No Courel utilizábase para a inflamación do bandullo das vacas, fregando a boca do animal ou ben cocéndoa e lavando a boca coa auga da cocción. En caso de manipulación accidental, é recomendable lavarse as mans para evitar a irritación da pel.

Novas camadas reforzan o futuro dos osos (ou ursos) nos Ancares e O Courel

Tres osiños e dúas femias viven na parte leonesa, e veciños do cordal de Seoane descobren máis pegadas

O censo oseiro é optimista sobre o progreso do oso en Galicia, pois na parte leonesa dos Ancares localizáronse dúas femias cunha e dúas crías, respectivamente, cando nos últimos anos só paría unha cada dous anos. «As expectativas son boas -di Guillermo Palomero, director da Fundación Oso Pardo (FOP)-, porque os animais tiveron moita comida otoñal, de hayucos ou castañas, e iso está relacionado cun bo ciclo reprodutor». Ademais, veciños do Courel descubriron pegadas dun adulto nunha pista do cordal que comunica con Pedrafita.

A actividade é aínda baixa tras a hibernación, pero coas dúas femias «espéranse este ano máis visitas a Galicia», segundo Palomero. As osas expanden a especie ao ocupar novos territorios de cría, mentres que o tránsito de machos é habitual. A organización SOS Courel informou a Ef e que veciños de Froxán descubriron gran cantidade de pegadas nas devesas da montaña. Fotografounas Vitorino Regueiro, e Palomero di que son o rastro dun oso de mediana idade, dos que se moven polo cordal entre o alto Sil e a montaña luguesa ata Ourense, pois os gardas da Xunta non detectaron presenza permanente.

As dúas osas paridas alegran aos conservacionistas, máxime cando unha é prolífica: xa alumou tres osiños no 2007. O malo son as baixas de tres machos caídos por distintos motivos nos últimos anos. Do nova oso que vagaba ferido no oriente lugués cun lazo de aceiro aprisionándole o corpo, nada máis se soubo. Non se atoparon os seus restos e témese o peor. Tampouco se aclarou a morte por disparo dun gran oso en Burbia, no parque ancarés. Foi un balazo certeiro de alguén que coñecía as súas rutas.

Elevar o valado da A-6

Respecto ao oso atropelado por un camión na autovía A-6, en Veiga de Valcarce, non se tomou medida correctora algunha. A FOP estudou os pasos de fauna na zona e di que o valado perimetral da A-6, do mesmo xeito que o da autoestrada que conecta Asturies con León, non impide que crucen os osos, nin os dirixe cara aos pasos baixo a vía. «é un valado perimetral moi baixiño, entre 1,2 e 1,5 metros, e aínda máis baixo xunto aos túneles e viadutos, onde apenas levanta 1,10 metros, escaso para parar un animal, excelente trepador. Hai que levantala máis de dous metros e instalarlle un voladizo», di a FOP, que enviou un escrito ao Ministerio de Fomento. Tal como fíxose nos Ancares, a mellora forestal do Courel, desfragmentando bosques coa plantación de especies autóctonas, é outra tarefa pendente para mellorar o hábitat.

Esta fundación vai distribuír un manual sobre o adestramento de mastines que protexen rabaños en zonas con osos e lobos. Cren que será útil aos gandeiros para que poidan evitar incidentes.

É un animal de marca, un reclamo
"O oso é un animal de marca, sinónimo de calidade para unha comarca e de desenvolvemento rural", afirma o presidente da Fundación Ouso Pardo, Guillermo Palomero. A criterio deste experto, "a presenza do oso pardo nunha zona determinada é sinónimo de calidade ambiental, de biodiversidade, que axuda ao desenvolvemento rural", subliña. Para Palomero a presenza de plantígrados nunha zona, como puiden ser O Courel, recoñecido como hábitat potencial desta especie, é un recurso importe, un atractivo turístico que suma e move a moita xente amante da natureza. Por iso é polo que avogue e recomende aos xestores destes espazos que arbitren a protección e mellora dese hábitat potencial do oso .

Na zona dos Ancares algo está a fallar

O ecoloxismo social que defende Bispo non está a fornecer efecto nos Ancares. «A conexión entre ecoloxismo e veciños e propietarios deber valorar, e a min preocúpame ver nos Ancares esa discrepancia entre ambos porque hai algo que non está a funcionar ben. En moitas ocasións que se pon de manifesto esa discrepancia ou problema é que nós non sabemos conectar ben porque non fondo non hai contradiccións, xa que vos veciños valoran e conservaron aquelo, por iso entre todos debemos ser capaces de poñelo en valor».

O oso aínda busca acubillo polo Courel

Desde SOS Courel salientan a idoneidade deste hábitat para o animal, de onde case se cría extinguido, e aproveitan para reclamar a protección.
vieiros

Durante varios quilómetros e nunha pista de terra que comunica dúas devesas da Serra do Courel, entre os concellos do Cebreiro e do Courel, apareceron estes días pegadas de oso. Así o avisaron veciños de Froxán que visitaban un faial da zona e quedaron sorprendidos coa identificación dos sinais do paso do animal nunha pista abrandada pola neve do inverno.

Tal e como difunden agora desde a plataforma SOS Courel, malia as abundantes choivas que as foron borrando, son aínda perfectamente recoñecíbeis. Guillermo Palomero, presidente daFundación Oso Pardo, confirmou xa a veracidade das pegadas. "Está claro que a medida que aumenta a poboación de osos na Cordilleira Cantábrica, o oso vai aumentar a súa presencia na Serra do Courel, o mellor e único hábitat, para o plantígrado en todo o territorio galego", defenden.


Desde o colectivo resínanse a que a Xunta "non vai declarar nunca a serra como zona de protección do oso pardo". "Por razóns ben coñecidas, a Xunta de Galicia vai seguir destruíndo o Courel de xeito criminal como leva feito sen interrupción dende que apareceu o regalo dos Fondos Europeos", denuncian. "E volverán dicir, a Xunta, que o oso chegou o Courel extraviado, que se vai marchar moi pronto, porque non ten que comer, que no Courel non ten futuro", quéixanse. "E seguirán os buldócers destruíndo centos de hectáreas de arandeiras e substituíndoas por pirófitas sen froito, mentres as devesas e os soutos cada vez ocupan menos terra, e desaparecen os prados de todas as ribeiras, comidos polos piñeirais", láianse, recordando algunhas das denuncias recentes difundidas pola propia asociación veciñal.

O GDR Ancares-Courel presentará mañá a súa imaxe corporativa

Non pub Trama de Becerreá terá lugar mañá ás sete dá tarde a presentación dá imaxe corporativa do grupo de desenvolvemento rural Ancares-Courel. Igualmente, entregaranse vos premios do concurso de debuxo a Leticia López Fernández e a Lucía Rodríguez Fernández; mentres que Laura Pardeiro Álvarez será premiada polo deseño do logotipo.

Parque Natural de Somiedo, o exemplo a seguir (II)

Un feito importantísimo que se produciu durante estes anos foi a sensibilización ambiental da  poboación de Somiedo, que comprendeu que un dos seus maiores activos é a situación do medio natural do seu territorio e a súa riqueza de fauna e flora. Esta concienciación posibilitou que as actuacións de defensa e protección da fauna salvaxe conten co apoio da práctica totalidade dos habitantes do concello.


En canto ás actuacións de dinamización económica e social, pasaremos a describilas a continuación xa que se foron desenvolvendo ao longo destes 15 anos de existencia do Parque e mediante as actuacións previstas nos PRUG. Actualmente atópase en vigor o III PRUG do Parque Natural de Somiedo, elaborado en 2000 e estase comezando a elaborar o borrador do IV Plan. Nos tres Plans aprobados fíxose especial fincapé en manter e potenciar a actividade gandeira.

Crece a actividade gandeira

En sintonía coa evolución da PAC no sentido de primar a agricultura da montanha e que sexa respectuosa co medio natural, desde a Consellería de Medio Rural dispúxose que o apoio das Medidas de Acompañamento no territorio dos Parques, tanto Naturais como no Nacional dos Picos de Europa, fóra o máximo posible, facendo que os pagos por Indemnización compensatoria de Montaña aos gandeiros a título principal do Parque Natural de Somiedo pasen de 232 mil euros na campaña do 1998 a 374 mil euros na do 2002, e as axudas agroambientais pasaron neste mesmo período de 674 a 921 miles de euros. 

Estes importantes apoios contribuíron, con toda seguridade, a conseguir que actualmente o censo de gando vacún en Somiedo aumente respecto ao de 1988, pasando de 4.766 cabezas de vacún a máis de 6.000 o ano 2003 a pesar de que o número de explotacións baixe de case de 400 a 177, das cales 145 o son a título principal, o que permite confiar en que a actividade gandeira, que como diciamos ao principio era a principal e un dos elementos fundamentais da conservación do territorio, non só non diminuíu, senón que se incrementou en número e en calidade, á vez que as explotacións reestruturáronse, pasando dunha media de 11 animais por explotación a case 40 cabezas actualmente. 

Turismo

Outra actividade que tivo un gran desenvolvemento foi o do turismo: as campañas de educación ambiental realizadas con base no Parque Natural de Somiedo e a difusión e promoción do Parque posibilitaron o coñecemento e posta en valor do concello e da súa natureza, o que atraeu a un número cada día maior de turistas. Como resposta á demanda de servizos destes visitantes desenvolveuse un importante sector de servizos, tanto de aloxamentos como de restauración.

Proxecto do Parque Natural dos Ancares (2008)

Memoria do Plan de Ordenación dos Ancares (15,6MB): 01-porn-ancares

Plano do límite PN Os Ancares (20,8MB): 01_a3_limite

Plano da zonificación PN Os Ancares (20,4MB): 02_a3_zonificacion

SOS Courel critica o método seguido na repoboación superficie deforestada

As críticas da organización van desde a utilización de grandes máquinas, tipo buldózer, para quitar a leña, ata o modelo arbóreo escollido para a repoboación.
Segundo SOS Courel, a zona repoboada, aproximadamente a metade do que ardeu, estase facendo con plantas moi novas de carballo duns 10 centímetros de altura e apenas 3 milímetros de grosor.
A organización aventura que estas "diminutas plantas de procedencia descoñecida" serán "devoradas" pola fauna da zona, por non repoboar con algúns dos "centos de millóns de árbores" da zona que, con máis altura e grosor, quedarían fóra de alcance de calquera herbívoro da zona.
A instalación dun viveiro no Courel, sería, a criterio da organización, un "paso lóxico" nun espazo natural, onde unha das súas grandes virtudes "é a de dispor de especies vexetais endémicas e variedades froiteiras propias.

A corporación municipal de Navia oponse por unanimidade ao encoro de Suarna

O Progreso 18/03/10
O pleno do Concello de Navia aprobou este martes por unanimidade as alegacións que presentará contra o proxecto de construción do encoro de Suarna, que afectaría a este municipio, A Fonsagrada e ao asturiano de San Antolín de Ibias

O Concello remitirá ao ministerio de Medio Ambiente os seus argumentos contra o salto no río coa intención de que o Goberno rexeite o estudo de impacto ambiental que presentou a empresa concesionaria da explotación, Saltos do Navia, co obxectivo de seguir adiante co proxecto e cumprindo os requisitos establecidos por unha sentenza do Tribunal Supremo.

é máis, a corporación municipal considera que chegou o momento de que se retiren á empresa os dereitos de aproveitamento hidráulico-eléctrico na zona, que ten desde 1951 e renovou en 1963.

O Concello de Navia considera que se prexudicaría seriamente o medio natural dunha zona que é Rede Natura e Lugar de Importancia Comunitaria (LIC).

O alcalde, o socialista José Fernández, considera que "xa é hora de acabar cunha ameaza que levamos enciam desde fai case medio século. A posibilidade de que se constrúa o encoro é un lastre para os municipios afectados e incluso repercute no aspecto socioeconómico, ademais de ser un evidente prexuízo desde o punto de vista ecolóxico".

Proxecto
A presa que configuraría o encoro de Suarna alcanzaría os 289 metros de altura e construiríase na Fornaza, no municipio da Fonsagrada. Suporía a inundación dunhas catrocentas hectáreas de Navia, A Fonsagrada e Ibias, sen afectar a ningún núcleo de poblacióm, pero a cola estenderíase ata a vila de Navia.

O proxecto inicial contemplaba o anegamiento da localidade, cuns 1.500 habitantes na actualidade. A forte oposición veciñal fixo que o proxecto fose modificado en 1963. A finais dos anos oitenta volveu exporse a posibilidade do citado encoro pero a idea quedou definitivamente descartada. Recentemente, no 2008, a empresa adxudicataria intentou de novo pór en marcha o proxecto, pero o Ministerio de Medio Ambiente rexeitou o estudo de impacto.

Adega apoia as denuncias de SOS Courel sobre a destrución da vexetación autóctona

Os ecoloxistas demandan que se faga cumprir a lexislación con respecto á protección dos hábitats para evitar a destrución da riqueza natural e cultural do Courel. SOS Courel denunciou esas actuacións que están destruíndo flora protexida que é *decapada por buldozers e en plena época da cría dos animais silvestres.


Estas actuacións fanse co obxectivo, afirma ADEGA, de plantar miles de piñeiros e para realizar pistas e talla-lumes, que fan desaparecer todo rastro de vexetación autóctona e atentando contra a integridade do lugar.
A organización ecoloxista non se pode explicar como unha das zonas con maior biodiversidade de Galicia e protexida polas normas urbanísticas máis estritas ao pertencer á Rede de Espazos protexidos, Rede Natura, pode ser vítima de tal agresión ecolóxica que se realiza, ademais, con fondos públicos.
ADEGA solicita que os fondos que en teoría foron dotados para a restauración forestal invístanse na recuperación dos bosques e matogueiras autóctonas da Sierra.


Traslladarán ao parlamento europeo a "masacre" do Courel


Así o avanzou hoxe nun comunicado, no que especifica que entre a documentación que se enviará figura un "volume xigante" coa copia de 21.000 firmas, que en 2007 reclamaban protección para O Courel e denunciaban as "agresións" ambientais e culturais deste territorio.
Nesas firmas reclamábase a declaración de Parque Natural para O Courel, con financiamento suficiente para a dotación de servizos públicos aos seus veciños e procurar a recuperación ambiental e da súa paisaxe tradicional.
Tamén remitirán un informe do 'Valedor do Pobo', de 2007, no que se admitía que se produciron "actuacións nun principio discrepantes" por parte das Consellerías que permitiron a actividade da louseira da Campa.


Ademais, achegarán varias reportaxes en prensa escrita que, segundo a organización, pon de manifesto o "mal trato" do Courel, así como copia de reportaxes e documentais televisivos.
Tamén informarán das últimas denuncias referidas ao que consideran "corrupción" forestal que se está producindo no Courel, ao acometer tarefas que se terían que realizar de forma manual con grandes máquinas, o que supón a "destrución sistemática de hábitats protexidos, coa intención de aforrar man de obra e multiplicar o lucro económico".

Case mil establecementos lucenses optan ás marcas de calidade

A Voz


Ao redor de 900 establecementos de carácter rural e máis dun centenar de produtos autóctonos optan a conseguir algunha das dúas marcas de calidade creadas pola Deputación, Lug02 e Lugo Sabe. Nestes momentos xa hai unha ducia de firmas inscritas e a posta en marcha de ambos os distintivos será no mes de maio, segundo anunciou onte o presidente, José Ramón Gómez Besteiro, durante o acto de entrega de diplomas á ducia de empresas que xa o conseguiron, tras participar nun proxecto piloto.


Lug02 e Lugo Sabe son os distintivos de garantía de calidade da Deputación para empresas turísticas e de elaboración de produtos autóctonos incluídas nos 27 municipios que abarcan as reservas da biosfera Terras do Miño, Eo-Oscos-Terras de Burón e Os Ancares, ademais da zona do Courel.


As dúas marcas foron creadas para garantir a autenticidade e calidade dos produtos e servizos, ademais de fomentar as boas prácticas ambientais. Lug02 está dirixido fundamentalmente ao sector hostaleiro e ao comercio, que teñen que promocionar os produtos da provincia, así como o medio e as novas tecnoloxías, e Lugo Sabe céntrase na comercialización de produtos con denominación de orixe. O orzamento é de cinco millóns.

A aldea das sete tabernas de Val de Lóuzara quedou sen xente

Só un veciño habita no lugar de Praducelo, e o colexio de Paredes de Lóuzara, deseñado para acoller a 120 nenos, está pechado desde o ano 2006



O lucense Val de Lóuzara atópase situado entre O Courel e o alto do Poio (Pedrafita do Cebreiro) e ocupa a terceira parte da extensión do termo municipal de Samos. A enorme perda de poboación que experimentou nos últimos quince anos ocasionou que estean desocupadas máis do 70% das casas que adornan os núcleos das catro parroquias que o compoñen -San Xoán, San Cristovo, Gundriz e Santalla.

O caso máis drástico é o do núcleo de Praducelo, no que chegaron a estar abertas ata sete tabernas e era unha cita obrigada o día 17 de cada mes. Hoxe só unha das súas oito vivendas está habitada.


Esta zona é a que viu nacer ao poeta Fiz Vergara Vilariño (1953-1997), quen seguro que non estaría moi feliz se comprobase que na súa localidade natal, Santalla de Abaixo, na que chegou a haber 12 casas, hoxe tamén só queda unha na que reside xente.



A proba máis evidente do retroceso poboacional e demográfico desta zona é que hai dous anos tivo que pechar as súas portas o único centro escolar da zona, situado en Paredes de Lóuzara. O colexio, inaugurado en 1990, estaba deseñado para albergar con comodidade a 120 escolares. No seu primeiro ano comezou con 42 e a partir de aí sempre foi baixando. Ata que houbo menos de cinco alumnos de primaria, e tivo que pechar.


Na actualidade non existe ningún neno ou nena en idade de cursar estudos de primaria. O único nacemento foi o dunha nena o pasado mes de setembro, no núcleo de Prado.



Sen perspectivas

Pero é que a situación aínda tende a empeorar, xa que a maior parte das persoas que residen en aldeas case deshabitadas son de idade moi avanzada e cada vez son máis os núcleos que quedan baleiros.


O único raio de esperanza para os numerosos anciáns de Val de Lóuzara é a implantación da Fundación O Noso Lareira, que dirixe o vigairo Miguel Gómez. Logo de moitos anos de esforzo e dedicación conseguiu habilitar dous edificios nos que organizan reunións e festas para que os maiores non sentan sos. Tamén lles ofrece as axudas máis diversas.


As poucas persoas novas que residen na zona perderon toda esperanza de que a situación mellore. «Fai 20 anos déronse bastantes axudas, pero a xente estaba desinformada e non as solicitou, polo que se perderon», di con resignación José Antonio López, veciño do núcleo de Paredes.


O comportamento dos políticos tampouco agrada demasiado aos fregueses. «Só vémoslles o pelo por aquí cando chegan as eleccións e necesitan dos nosos votos. A partir de aí xa non sabemos nada deles. Agora están a facer algunhas pistas rurais, cando xa non hai case ninguén que as utilice», lamenta López.


Este louzarino recorda con nostalxia cando en calquera aldea «atopabas xente». «Iso invitábache a saír de casa, xa que en calquera sitio había ambiente e podías falar cos veciños. Agora non hai nada nin o volverá a haber», sentenza López non sen certo desánimo.

VIENTOS DEL NEIRA: Blog

OS ANCARES Parque Natural Opiniones

Puede ser que el proyecto no sea del agrado de todos; pudiera ser que no este suficientemente desarrollado o que primen más los intereses privados que los generales, pero no hay duda que la “figura” de un Parque Natural, bien diseñado y gestionado, es una gran solución para evitar el despoblamiento de la Comarca, para terminar con la sangría de la emigración.


Seguir leyendo...

O orgullo da montaña afúndese

Progreso 13/03/10

O miradoiro da Fornaza, na Fonsagrada, ofrece unha vista digna de calquera postal. Un conxunto de montañas trenzan as súas ladeiras ata unilas nunha única liña, marcada polo río Navia. Este enclave non falta en ningunha guía turística do municipio e a súa fotografía foi elixida polo Concello para ilustrar o apartado "Natureza" da súa páxina web. Todo un exemplo de explosión natural e, en pouco tempo, tamén arquitectónica, pois foi elixido por Saltos do Navia para instalar nel a central hidroeléctrica do encoro de Suarna.

Os fonsagradinos miran desde hai días con outros ollos a canle do río Navia. Temen que o proxecto de embalsar as súas augas, pendente desde 1951 e sometido a continuas revisións, fágase finalmente realidade e sepulte un dos seus enclaves naturais de maior valor.

Saltos do Navia recuperou un plan que parecía esquecido para aproveitar as augas do río entre Navia e A Fonsagrada e disponse a iniciar a tramitación administrativa do proxecto, que se prolongará durante meses e que se prevé conflitiva.

A noticia caeu como un xerro de auga fría na Fonsagrada e Navia de Suarna, onde xa se preparan exhaustivos informes para rexeitar con todos os argumentos posibles a construción da presa. A baza de ambos os municipios é a mesma: a riqueza natural. O encoro non afectará a poboacións nin a explotacións agrícolas ou gandeiras, pero penetrará como un puñal nun dos aspectos que máis orgullo espertan nos habitantes da montaña lucense, a súa paisaxe.

"Xa nos están enchendo os montes de eólicos e só falta que agora nos tapen tamén as ribeiras", afirma o alcalde da Fonsagrada, Argelio Fernández Queipo. O seu homólogo de Navia, José Fernández, apunta unha contradición: "Hai un proxecto para crear un parque natural e outro para alagar, polo menos, unha parte". Ambos os rexedores decidiron estudar este tema no próximo pleno municipal, no que intentarán lograr un rexeitamento unánime de todos os grupos políticos ao proxecto.

 A zona máis afectada por esta obra sitúase na Fonsagrada, onde se construiría a presa, mentres Navia de Suarna acollería a cola do encoro. Na beira asturiana do río sería San Antolín de Ibias quen sufriría as consecuencias da crecida.

Un dos elementos que fonsagradinos e naviegos resístense a perder baixo as augas son as súas rutas de sendeirismo. As ribeiras do Navia e os seus afluentes están repletas delas. Conducen ata enclaves naturais nos que o tempo parece deterse e descobren lugares emblemáticos da historia e a economía da zona, como as antigas ferrerías, nas que se traballaba o ferro extraído das minas da contorna.

A ferrería de Cuíña, a maior da zona, quedará baixo as augas se o proxecto prospera, así como as entradas ás galerías mineiras que parten da canle do río, algunhas construídas polos romanos.

As zonas de esparexemento dos fonsagradinos tamén se resentirán. Varias áreas de descanso quedarán asolagadas e a praia fluvial de Pena do Inferno, moi concorrida nos meses estivais, será das máis afectadas.

Á marxe dos valores naturais, os veciños tamén se preocupan polas comunicacións. Algúns tramos de estrada quedarán alagados e o acceso a núcleos de poboación, cortado. Saltos do Navia prevé construír accesos alternativos, pero a desconfianza do galego e a experiencia do esquecido prevalecen: "Tamén os ían facer en Negueira e a xente tivo que emigrar porque ninguén se acordou de comunicar as poboacións que quedaron illadas", apunta o alcalde da Fonsagrada.


DETALLES
A cota 289. O novo encoro que se proxecta no río Navia asolagará, se chega a construírse, os terreos situados por baixo da cota 289. Este fito xeolóxico serve de referencia aos veciños da zona para determinar se as súas terras quedarán afectadas polas augas.

Auga embalsada. O Pequeno Suarna embalsará un máximo de 123 hectómetros cúbicos de auga, algo máis que o encoro de Doiras, con 119, e a metade do de Grandas de Salime, que ten capacidade para 266 hectómetros cúbicos. Quedará moi lonxe do salto de Belesar, que alberga 654 hectómetros cúbicos de auga.

Un túnel. A auga do río Navia desviarase a través dun túnel durante o tempo que duren as obras de construción da presa e a central hidroeléctrica. Unha parte deste acceso xa está escavado na montaña de Río de Porcos.

As augas. O caudal embalsado recollerase en 1.065 quilómetros cadrados de superficie, segundo o resumo do proxecto facilitado por Saltos do Navia. Afectará a unha superficie duns quince quilómetros en liña recta, entre os municipios lucenses da Fonsagrada e Navia de Suarna e o asturiano de San Antolín de Ibias.

Beneficios. As instalacións hidroeléctricas deben pagar os impostos de bens inmobles (IBI) e actividades económicas (IAE). O alcalde da Fonsagrada asegura que "vos cartos sempre veñen ben, pero neste caso non merece a pena hipotecar ou territorio".

Estrada LU-721. Algúns tramos da estrada LU-721 quedarán mergullados na cola do encoro. A firma promotora da obra, Saltos do Navia C.B., proxecta a construción de accesos alternativos para as poboacións que se serven desta vía, que quedarán incomunicadas.

Praia de Pena do Inferno. A praia fluvial máis concorrida da Fonsagrada desaparecerá baixo as augas. A área de recreo de Pena do Inferno é unha das afectadas polo encoro. Quedarán mergulladas todas as instalacións, incluídos as pontes colgantes e os accesos.

Ferrería de Cuíña. A ferrería de Cuíña é unha das emblemáticas da montaña lucense. Foi construída en 1793 e estivo activa ata finais do século XIX. Quedará alagada polo encoro. As súas instalacións complétanse con dúas casas para empregados e unha capela. O conxunto foi expropiado cando se proxectou o Gran Suarna.

Estrada da República. A construción desta estrada comezou na República, pero nunca chegou a rematarse. Percorre as beiras do río no tramo fonsagradino afectado polo encoro. Pasa por áreas fluviais, ferrerías e minas abandonadas. Foi acondicionada como ruta de sendeirismo en varios tramos.

A Deputación impulsa a formación de 50 empresas de turismo rural

A administración provincial pon en marcha un programa que persegue a profesionalización do sector


Co obxectivo de profundar na profesionalización do sector, a Deputación de Lugo puxo en marcha o programa Mercadotecnia non Turismo Rural, que consta dunha serie de xornadas formativas «que afonda non uso dás novas tecnoloxías para incrementar a promoción e comercialización dous negocios», segundo explicou o presidente do organismo provincial, José Ramón Gómez Besteiro, onte na presentación desta iniciativa. A inauguración da actividade tivo lugar no Centro de Interpretación Terras do Miño, na cidade das murallas.


Charla en Becerreá
Hoxe, día 9 de marzo, está prevista a segunda xornada formativa, dirixida esta vez a todos os empresarios de turismo rural da comarca da Mariña. A sesión terá lugar ás 16.00 horas, na Casa dá Xuventude de Mondoñedo. O día 10 celebrarase na Casa de Cultura de Becerreá e o 11, no Acampamento, no Courel. A Deputación pretende deste xeito que todos os propietarios e o persoal de establecementos de turismo rural da provincia teñan acceso a este programa formativo, co que buscan a profesionalización do sector e de todas as actividades turísticas relacionadas con este ámbito.


A finalidade última desta actuación, explican desde a Deputación Provincial de Lugo, radica en «crear novos postos de traballo e oportunidades económicas». «Ao igual que estamos executando un programa anticrise para a competitividade dás pequenas e medianas empresas lucenses, non que quedaron esgotadas todas as prazas en menos de catro días, ou cursos de formación para que vos nosos gandeiros aforren na xestión de residuos do gando, queremos afianzar outro dous sectores desta provincia, ou turismo rural», destacou Gómez Besteiro no acto desenvolvido onte en Lugo.

Medio centenar de empresas de turismo rural repartidas por todo o territorio provincial beneficiaranse das xornadas formativas organizadas baixo o título de Mercadotecnia non Turismo Rural. «Cincuenta empresas destas características e novos emprendedores dá provincia que están a apostar polo denominado emprego verde participaron na primeira dás xornadas», a que tivo lugar onte en Lugo. Esta iniciativa enmárcase no programa provincial Lug02, dotado de cinco millóns de euros e cofinanciado, nun 70% do investimento total, con fondos FEDER (Fondo Europeo de Desenvolvemento Rural). Persegue, xa que logo, «ou desenvolvemento económico dá provincia a través dá posta en valor dous recursos naturais». Desde a Deputación indican que as persoas interesadas en asistir ás xornadas formativas previstas para os tres próximos días poderán inscribirse a través do correo lugo@deputacionlugo.org ou chamando ao teléfono 982260046.

Os Ancares de antes e de agora mostrados por quen o viven

Catro mulleres de Cervantes traballan na posta en marcha dunha empresa de servizos turísticos e tempo libre aberta a todos e especialmente a escolares



Resulta difícil manter o optimismo en relación coa evolución demográfica do interior de Galicia, e aínda máis en zonas como a da montaña lucense. Pero de cando en vez xorden luces neste escuro panorama e unha acábana de acender catro veciñas de Cervantes, que non están dispostas a deixarse vencer nin polo pesimismo nin pola pasividade e están a crear unha empresa relacionada co turismo, pero cun orixinal enfoque.


Baixo o nome dos Ancares de Meu pretenden dar a coñecer a paisaxe e os recunchos desta característica comarca, algo que moitos foráneos seguramente coñecen ben. Con todo, ninguén como elas e como os propios residentes poden mostrar un modo de vida que perdurou durante moitos séculos e que seguramente xa tocou fin, aínda que aínda queda xente para contalo porque o viviu. O proxecto xa tivo un recoñecemento inicial en forma de premio.

As promotoras da iniciativa son Amelia Amigo, Gertrudis Pardo, Mariló Ramos e Elba González. Teñen explotacións gandeiras ou outras ocupacións, pero as catro residen no municipio cervantino.

Cos Ancares de Meu pretenden ofrecer unha serie de actividades de tempo libre e rutas ambientais. «As actividades teñen lugar nas nosas propias casas e terras e baséanse en dar a coñecer como viviu e ainda vive e traballa a xente dá comarca», afirma Amelia Amigo. Gertrudis Pardo recalca tamén que as rutas ambientais teñen como obxectivo «mostrar e ensinar a interpretar a natureza prodixiosa dá Reserva dá Biosfera dos Ancares».

O xerme

O ano pasado o Grupo de Desenvolvemento Rural organizou un curso sobre alternativas para emprendedores. elas apuntáronse e realizárono durante os meses de xaneiro e febreiro. En contra do habitual, pouco tempo logo de rematalo, en marzo, xurdiu a idea e as catro puxéronse de acordo e en marcha. Co asesoramento do órgano que programara o curso, elaboraron un proxecto que presentaron a un concurso convocado pola Xunta, fallado en maio. Conseguiron o primeiro premio na modalidade de proxectos experimentais.

Segundo sinalan Amelia e Gertrudis, constaba de dúas fases, cunha dotación de 3.000 euros para a primeira, que consistía só na presentación do propio proxecto. A segunda requiría a constitución formal da empresa, proceso que aínda non teñen completado. En total, descontados os impostos, recibiron preto de 6.000 euros. Entre outros detalles, nestes momentos están pendentes do visto e prace aos estatutos por parte da Subdelegación do Goberno, pero paralelamente xa van concretando e puíndo as ideas teóricas expostas no proxecto para o seu posterior posta en práctica.

Como ata o momento non tiveron que facer grandes desembolsos dado que dispoñen do diñeiro xerado polo premio, tampouco lles está causando un especial contratempo a demora nos trámites burocráticos, á marxe do atraso na entrada en servizo da empresa. Ademais, todas teñen as súas propias ocupacións, xa que esta iniciativa está concibida como un complemento.

«Ideamos a cooperativa como unha actividade complementaria á renda familiar que xenere autoemprego e influa non desenvolvemento xeral dos Ancares. Ou noso obxectivo é chegar a un amplo espectro de clientes, aínda que as actividades están pensadas fundamentalmente para escolares polo seu compoñente lúdico e educativo», din estas portavoces ocasionais.

Extremo da Cordilleira Cantábrica e lugar fronteirizo


Tendo en conta as especiais características da zona, era lóxico que estas emprendedoras orientasen o seu proxecto ao medio natural. Recordan que Os Ancares son o comezo ou o remate da Cordilleira Cantábrica, e unha zona fronteiriza na que conflúen as comunidades galega, leonesa e asturiana, coas súas peculiaridades naturais, culturais e etnográficas.


Destacan igualmente que eses valores naturais están recoñecidos por varias figuras de protección en ámbitos diversos, como a Rede Natura 2000 e a máis recente Reserva da Biosfera, que lle outorgou a Unesco no ano 2006.

As pallozas reviven no Bierzo mentres morren en Lugo

Varias construcións tradicionais do concello de Balboa, situado a só 15 quilómetros do Cebreiro, son dinámicos centros sociais, turísticos e de diversión

Mentres decenas de pallozas languidecen na montaña de Lugo, na ladeira leonesa de Ancares varias destas construcións da arquitectura tradicional viven unha segunda mocidade. Ocorre no municipio de Balboa, situado a pouco máis de 15 quilómetros da fronteira lucense, e onde pallozas como as de Balboa, Chís ou Canteixeira son dinámicos centros sociais, turísticos e ata lugares de diversión. «Facemos un pouco de todo», resalta Rosa Farelo, xerente da de Balboa, construída fai 15 anos polo Concello con fondos da Deputación de León. A de Canteixeira ten máis de douscentos anos.


Tanto as pallozas novas como as rehabilitadas respectan as técnicas e estilos da arquitectura popular, con forma oval ou circular, cuberta de palla e grosos muros de pedra. O novo é a enorme actividade que albergan no seu interior. «A palloza é un ente en se mesmo», sinala Farelo. Cando a xente «baixa» dos pobos para ir ao médico ou a Ponferrada toma algo ou queda para verse na palloza. Tamén é restaurante e unha vez ao mes organiza unha cea-concerto. Varias citas que se celebran nela son un reclamo que atrae multitudes, como a noite de jazz -o venres pasado-, o magosto celta -o primeiro fin de semana tras Todos os santos- ou san Juan. Nos actos participan as distintas pallozas. Un exemplo: o magosto empeza pola tarde co conxuro da queimada e o asado de castañas e patacos na de Balboa, onde se celebra o primeiro concerto. O segundo ten lugar na de Chís. «Engánchase un día con outro. Vén xente de Galicia, de Madrid de Andalucía... Moitos coñécense aquí e ven sempre aquí», comenta.

Destino turístico

As pallozas tamén son destino turístico. Nelas danse a coñecer produtos -torta e fariña de castaña, marmeladas, queixos, artesanía...- dunha zona que segue dependendo da gandería -a tenreira do val de Ancares- e a agricultura. Nun proxecto de «crear alternativas para que a xente siga traballando no pobo sen necesidade de irse a outro sitio», as pallozas xogan un papel decisivo

Balboa é un municipio da provincia de León de apenas 480 habitantes que está situado a menos de 20 minutos da provincia de Lugo. Un detalle reflexa o seu poder agrícola e gandeiro: o presidente dos gandeiros ten 22 anos e case 200 vacas. Mentres moitos mozos que quedan na montaña lucense ven obrigados a marcharse a de o mundo rural por falta de apoios, en Balboa si que hai futuro. «Se o teu propós cousas e caen en saco roto, deixas de pensar, pero se ves que che apoian, segues adiante», destaca a xerente da palloza de Balboa, Rosa Farelo. «Aquí nas ganderías son os fillos os que levan a voz cantante, hai substitución xeracional», finaliza.