Reserva da Biosfera da Unesco, (LIC) Lugar de Interese da Unión Europea, (ZEPA) Zona de Especial Protección das Aves, Rede Natura 2000, Zona Protección do Urso (Oso Pardo), ZEPVN Zona Especial Protección dos valois naturais, Reserva Nacional de Caza....

¿CANDO O PARQUE NATURAL?

viernes, 27 de agosto de 2010

Artigo na Voz sobre a torre de Doncos

A lenda di que un mouro secuestrou a unha dama e cortoulle a cabeza cando un cabaleiro ía darlle alcance.


Artigo da Voz.

Miles e miles de galegos pasaron a menos de medio quilómetro en liña recta do castelo de Doncos. Quizais o viron mentres acometían a entón dura subida ao porto de Pedrafita. E, con todo, cóntanse cos dedos da man os que descenderon ata el. Porque para chegar ao castelo de Doncos hai que baixar, curiosidade que algúns intentan explicar polo clima duro das montañas onde se asentan Pedrafita e O Cebreiro. Pero, entón, ¿que facían os romanos por alá arriba? Así que a primeira pregunta que se fai quen ousa aparcar o coche na hoxe deserta N-VI e admira, alá abaixo, a torre esvelta erguida nun pequeno promontorio é esa: ¿por que raios levantouse aquí a fortaleza e non arriba, onde a súa situación era máis estratéxica e o seu defensa máis fácil? Porque tal e como está semella polo menos vulnerable. Do mesmo xeito que o de Carbedo, no Courel, e outros cantos, Doncos vixiaba o paso. E do mesmo xeito que Carbedo e moi poquitos máis, defendía aos peregrinos ao seu paso polas montañas galaicas. Porque xa o nobre Von Küning advertía no século XV ?¡riquísimo testemuño o seu, que plasmou por escrito  "que había que beber o viño «con moito miramiento" en Vilafranca do Bierzo, posto que corría que daba gusto para facer soltar a lingua aos camiñantes, obter información e, en máis dun e máis de cen casos, logo esperalos na espesura desas montañas e quitarlles o que levaban.

Torre de 24 metros
O resumo é que se ignora cando se ergueu esta torre de mampostería de calcaria con pedras de granito nas escasas fiestras e saeteras. Sábese, si, que García Rodríguez de Valcarce, naquel momento adiantado maior do Reino de Galicia, tiña aquí o seu campamento base, e desde ela impuña a súa lei. Sábese tamén que na actualidade mide 24 metros de altura e apenas debeu de ter máis, que os seus muros teñen case 2 metros de grosor, que a planta é un cadrado de 8 metros de lado e que a porta de entrada tiña un dintel de granito do que carece.
Un último apuntamento: a torre hai que ir vela hoxe. A seguinte xeración non terá esa oportunidade, porque ao abandono total súmase un factor nada despreciable: é zona sísmica. Ou sexa, que virá abaixo en calquera momento. Así de cru, así de claro, así de lastimoso.
CÓMO IR
Nacional VI, subida desde As Nogais ata Pedrafita. A medio camiño éntrase en Doncos, sinalizado. á dereita aparece unha casa illada que foi taberna. Cen metros máis adiante, desvío descendente á mesma man.
DÓNDE COMER
Ningún sitio en Doncos, así que ou ben hai que baixar ata As Nogais (O Recuncho, 982 367 005, na N-VIN) ou ben se segue subindo ata O Cebreiro, onde a oferta se amplía.
DÓNDE DURMIR. HOSPEDERÍA SAN GIRALDO DE AURILLAC
IRECCIÓN | O Cebreiro, 27670 Pedrafita (Lugo). á beira da igrexa local
TELÉFONO | 982 367 125
HABITACIóNS | 6
PREZO | Entre 40 e 60 euros. Almorzo: 5. Comida: 12,5

lunes, 23 de agosto de 2010

Caza e Pesca TV estrea unha serie sobre as reservas naturais da provincia de Lugo

Caza e Pesca TV (Digital+) estrea o luns 23 de agosto ás 19.00 horas unha serie de documentais producidos polo produtor Yago Mazoy e patrocinada pola Deputación Provincial de Lugo que aborda as Reservas da Biosfera da provincia de Lugo.

O documental que estrease este luns a canle estará dedicado á flora, fauna, costumes e paisaxes dos Ancares lucenses e montes de Navia, Cervantes e Becerreá (23 agosto, 19.00 horas), e será unha boa forma de gozar destes espazos exclusivos.

As Reservas da Biosfera son un recoñecemento internacional cara ás contornas humanas que permitiron a conservación de importantes valores naturais, en convivencia cos usos tradicionais. Así pois, son a representación tanxible do actual concepto de desenvolvemento sostible.


Presentada en tres capítulos de media hora de duración móstranse, a través de imaxes de gran vistosidade , algúns dos valores naturais e etnográficos das 3 Reservas da Biosfera da Provincia de Lugo. 'Terras do Miño', 'Os Ancares lucenses e montes de Navia, Cervantes e Becerreá' e 'Río Eo, Oscos e Terras de Burón'. Unha boa forma de gozar da fauna e a flora, os costumes e as paisaxes destes espazos exclusivos.


Emisions

viernes, 20 de agosto de 2010

Festa dá Pandeira en Piornedo reune tocadores dos Ancares de Lugo, Ibias e Bierzo

O encontro do instrumento mais tradicional dos Ancares



A pandeira é un instrumento musical parecido á pandereita, pero máis grande e que se toca dun xeito diferente. Nas montañas dos Ancares aínda queda xente que na súa mocidade tocaba este instrumento, un dos máis valiosos da tradición musical galega. Normalmente, eran as mulleres as que a tocaban, sobre todo nos bailes e nas vodas.


Precisamente, o obxectivo deste encontro é reunir a esas tocadoras e recuperar ese folclore que se atopaba no esquecemento, á vez que se valora o esforzo destas mulleres, xa que nalgúns casos percorren moitos quilómetros para estar presentes nesta festa. Para mañá está confirmada a presenza de 11 delas que veñen de Cervantes, Becerreá, Ibias, e dos concellos bercians de Ponferrada, Candín e Veiga de Espiñareda.


O encontro, organizado pola asociación cultural O Teixeiro e o investigador da música tradicional Juanjo Fernández, contará cun xantar no local da asociación no que se renderá homenaxe a todas estas tocadoras


Aquí tedes unha canción de Balouta feita con Pandeiras, polo grupo de Cantareiros Maghúa.

jueves, 19 de agosto de 2010

Achada nos Ancares unha bolboreta da época glacial

É a primeira vez que atopase na Península


Idaea pallidata é unha bolboreta de orixe siberiano. Durante un período frío do Pleistoceno expandiuse por Europa, pero ao retirarse o xeo da glaciación foi desaparecendo ata quedar confinada nalgúns cumes. Agora, miles de anos máis tarde, acaba de aparecer nos Ancares, sendo a primeira cita para o país.
O país ten oficialmente unha bolboreta máis grazas ao estudo do lepidopterólogo galego Eliseo Fernández Vidal, que achou na pista que dá acceso ao pico Tres Bispos abundantes exemplares de Idaea pallidata. A súa localización máis próxima ata a data era no nordeste de Francia.


Non é a única que revolotea polos montes galegos. As erebias do Xistral son outro exemplo dese pasado de xeo. Pero este caso é único por tratarse da primeira cita veraz da especie na Península, con estudo xenital incluído, clave para a súa identificación. A constatación de que vive a certa altitude refuta supostos avistamentos anteriores. Como introduce o autor no traballo, «cítase fidedignamente por primeira vez en España o geométrido Idaea pallidata» .


Que sexa tan difícil de localizar obedece en parte aos seus hábitos peculiares. «A bolboreta voa entre 1.300 e 1.450 metros e non detectamos exemplares antes do 16 de xuño nin despois do 16 de xullo, como tampouco cando a temperatura baixaba de 15 graos. Esta especie parece comportarse pois como estritamente termófila e heliófila nesta zona». O autor non descarta que poida habitar outros puntos da cordilleira cantábrica.

miércoles, 18 de agosto de 2010

Becerreá rescata unha antiga ruta polo río Donsal

A iniciativa está promovida pola asociación Castaño e Nogueira, da parroquia de Quintá de Cancelada



O campo de traballo internacional de Quintá de Cancelada, situado no concello de Becerreá, rescatará unha antiga ruta, destinada á práctica de sendeirismo. O obxetivo, recuperar o camiño da ribeira do río Donsal, afluente do Navia e un dos moitos camiños castrexos da comarca dos Ancares.
Doce mozos, con idades comprendidas entre os 18 e 32 anos e provenientes de distintos países, levarán a cabo voluntariamente labores de recuperación e dinamización ambiental ao longo de trece quilómetros dunha desaparecida ruta.
TRAZADO
O inicio da futura ruta de sendeirismo está situado a 14 quilómetros da A-6, con saída en Baralla e O CereixalO proxecto foi deseñado polo arquitecto coruñés Xullo López Mouriño, motivado polo valor ambiental da fraga de Baliñas e a zona do río Donsal.
Ao longo da ruta atópanse todo tipo de especies animais e vexetais característicos da zona, entre os que destacan algúns castiñeiros de varios séculos de antigüidade. A rehabilitación do camiño realizarase en tres fases distintas e terminará en 2012. A primeira delas xa se está levando a cabo e consistirá na eliminación da maleza que cobre a zona, deixando á vista o patrimonio paisaxístico e arquitectónico, entre o que se atopan muíños e pontes de distintas épocas.
A segunda etapa ten como obxectivo fundamental a recollida de datos para a elaboración dunha base documental do itinerario. Os voluntarios levarán a cabo a identificación das especies autóctonas e realizarán reportaxes fotográficas acerca das mesmas. A fase final do proxecto centrarase en actuacións concretas sobre a contorna, como a sinalización da ruta segundo o código internacional e a adecuación das pontes.
O campo de traballo non conta con ningunha subvención provincial ou estatal, polo que o aloxamento e comida para os voluntarios son fornecidos grazas a colaboracións de diversas empresas como Gadis, La Caixa e Coca-Cola. Tamén existe a posibilidade de facer doazóns na conta bancaria de Caixa Galicia da Coruña, número 2091.0000.34.3040193083.

domingo, 15 de agosto de 2010

A extinción do urogallo galego produciuse en apenas tres decenios

O urogallo (Pita de Monte) considérase oficialmente extinguido en Galicia desde o ano 2005 e, a pesar dos esforzos da Xunta, de forma case definitiva, xa que pouco pode facerse para contrarrestar os efectos do cambio climático, causa determinante da desaparición natural da especie en toda a cordilleira Cantábrica. O último exemplar que habitou a nosa comunidade foi probablemente a femia da imaxe, inmortalizada no 2003 nos Ancares, onde o urogallo foi símbolo durante décadas. A imaxe é o símbolo que certifica a extinción real da píta de monte na comunidade.


O autor da fotografía, Jorge Layna, que entón realizaba traballos de seguimento da especie, explica que o quecemento brusco do planeta nas últimas décadas parece ser o responsable da súa extinción. «é un animal adaptado a invernos moi duros e o aumento das temperaturas pode provocar cambios nutricionais nas plantas que constitúen o seu alimento, que á súa vez repercutan na súa capacidade reprodutora. Doutra banda, tamén se observou un atraso xeneralizado do inverno, con primaveras moi chuviosas e máis frías, que afectan á mortaldade nas polladas», matiza Layna.


Hoxe, nos Ancares só quedan dous exemplares de urogallo disecados como trofeo cinexético, que poden visitarse no albergue de Cámpaa de Fieiró. O macho, espectacular polo colorido e tamaño das súas plumas, abateuno o ex presidente da Xunta Manuel Fraga, a principios dos oitenta, cando a poboación ascendía a 50 exemplares. «Un número importante para a superficie dos Ancares», valora Layna, para quen o sorprendente, máis que a propia extinción que podería ser previsible nun prazo máis longo, é o breve espazo de tempo en que se produciu. «En só tres décadas pasamos a non ter ningún urogallo. Chama a atención o esborralle de poboación que se produciu en moi poucos anos, nos últimos oitenta e primeiros noventa, sen que entón puidesen identificarse causas de entidade».


A extinción do urogallo nos Ancares, situados no extremo da súa área de distribución en Europa, ameaza con ser o preludio da súa desaparición en toda a cordilleira Cantábrica, onde a poboación descendeu un 70% desde os oitenta. De feito, o urogallo está practicamente extinguido tamén na parte oriental e central de Asturies, cunha perda de poboación dun 90%, segundo un censo deste ano. Un proxecto Life financiado pola UE achegará sete millóns de euros para evitar que a pita de monte desapareza da franxa cantábrica. E, é máis, para tratar de reintroducirla nalgún dos seus antigos hábitats, como Galicia.


«A medida que as temperaturas foron aumentando, a especie foi desaparecendo da Península, ata localizarse unicamente nos seus sistemas montañosos máis norteños. Hai abundantes referencias literarias que achegan citas de urogallo en sistemas peninsulares fai 100 e 200 anos. Na historia máis recente, só os Pireneos e a cordilleira Cantábrica contaron coa súa presenza», apunta o biólogo Jorge Layna. A Voz

"A Morteira" proxecta crear nos Ancares a Escola do Bosque

O colectivo ecoloxista compra o muíño do pobo e crea un xardín botánico


A Asociación para a Defensa de Árbores Monumentais "A Morteira" proxecta crear nos Ancares a chamada Escola do Bosque. Trátase dunha iniciativa que pretende avanzar no estudo, a protección e a conservación do patrimonio forestal na comarca do Bierzo.
Para iso, segundo explica Antonio Nespral, un dos representantes do colectivo, teñen previsto asinar en breve un convenio co Concello de Candín para utilizar o edificio da vellas escolas da localidade de Pereda de Ancares e crear nela un equipamento estable para o desenvolvemento de actividades divulgativas que de cabida ademais a outros colectivos e institucións que poidan apoiar e axudar a desenvolver o proxecto medio ambiental.
A intención é que este proxecto sirva tamén de referencia para o desenvolvemento sostible do val de Ancares, a súa paisaxes e das súas xentes, como vía de progreso e conservación do medio rural.
O primeiro paso é que a Escola do Bosque confírmese como lugar de referencia de todas as persoas interesadas no medio natural. Ao fío, preténdese crear un centro de actividades e encontros medio ambientais coa rehabilitación do citado edificio das antigas escolas.
Ademais "A Morteira" comprou o muíño do pobo para restauralo e integralo tamén no proxecto. Os traballos xa comezaron "cos propios medios da asociación", explica Antonio Nespral.

A iniciativa xorde do compromiso ambiental do colectivo. "Pensamos que existe un baleiro inmenso no coñecemento e coidado do bosque. Esta sociedade cada vez máis urbana afástase e afasta do significado e sentido do bosque. O tópico, o sensacionalismo, a irrealidad son algunhas das nosas formas de relación educativa co bosque. Pero, se descoñecemos o seu significado dificilmente poderemos fomentar as aptitudes e actitudes que axuden á súa conservación", apunta.
Considera Pereda de Ancares como o lugar ideal para instalar este centro, polas catalogacións de protección ambiental que ten o val como Reserva da Biosfera, pero tamén pola capacidade deste pobo de conservar os vestixios da cultura campesiña e tradicional do medio rural do Bierzo.
A Asociación quere achegar o bosque a todas aquelas persoas que queren aprender do bosque, por iso ven necesario o desenvolvemento deste proxecto neste particular enclave.

Ancares bercians desprega un plan para que a Unesco apoie o seu turismo

Os Concellos de Villafranca, Veiga de Espinareda, Candín e Peranzanes ultiman un documento coa Ciuden para investir os primeiros 330.000 euros


O consorcio «Ancares, Reserva da Biosfera» iniciou a redacción dun plan estratéxico para a posta en valor da paraxe natural e o fomento da actividade turística na zona. O documento será remitido á Unesco antes de finais de ano para intentar obter respaldo institucional.

O obxectivo é que o plan estableza accións formativas e actuacións en defensa da conservación das paisaxes e os ecosistemas destes vales da comarca do Bierzo que comparte tamén territorio con Lugo. O documento, no que xa están traballando os Concellos de Veiga de Espinareda, Vilafranca do Bierzo, Candín e Peranzanes tamén debe establecer medidas para fomentar o turismo e o desenvolvemento económico da Serra dos Ancares, segundo adiantou o portavoz do consorcio e alcalde de Veiga de Espinareda, Santiago Rodríguez.

«Hai que presentar un plan estratéxico porque é unha demanda do Ministerio e da Unesco. En seis meses ten que estar confeccionado para polo en marcha canto antes. A idea é impulsar a formación e ver as posibilidades de futuro, que eu creo que son moitas en canto a turismo, natureza, gandería e todo tipo de actividades que axuden a desenvolver a zona», explicou o mandatario municipal.

O consorcio para a protección destes valores naturais bercianos ultima tamén a integración da Fundación Cidade da Enerxía de Ponferrada neste proxecto, para desenvolver iniciativas que contribúan a potenciar a investigación e a mellora da Reserva da Biosfera dos Ancares. O consorcio considera que a entrada da Ciuden pode supor un importante motor para impulsar a Reserva de Ancares, xa que a fundación porá a disposición aos seus técnicos e todo o seu potencial de xestión administrativa ante diferentes organismos públicos.

Tamén concellos próximos como Arganza e Cacabelos mostraron o seu interese de integrarse no consorcio de «Ancares, Reserva da Biosfera», aínda que dependerá da Unesco e do Ministerio de Medio Ambiente. Os primeiros investimentos do Goberno nos Ancares suman os 330.000 euros.